Przepisy prawne przewidują zwolnienie z podatku dochodowego części dochodów osiąganych w spółdzielni socjalnej. W jaki sposób można skorzystać z tego zwolnienia i czy warto to robić?
Sprawy podstawowe: czy wystarczy być spółdzielnią socjalną by nie płacić podatku?
Przede wszystkim musimy zdawać sobie sprawę, że zwolnienie ma charakter przedmiotowy (czyli zależy od tego na co wydamy dochody), a nie podmiotowy (czyli nie wystarczy być spółdzielnią socjalną by nie płacić podatku dochodowego).
Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych (dla dociekliwych: art. 17, ust. 1, pkt 43 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych) wolne od podatku są dochody spółdzielni socjalnej wydatkowane w roku podatkowym na cele społecznej i zawodowej reintegracji członków spółdzielni, w części niezaliczonej do kosztów uzyskania przychodów.
Rozpatrzmy najpierw jakie są warunki zwolnienia, a potem zastanowimy się jak to działa w praktyce. Na początek jeszcze jedna uwaga: zwolnienie dotyczy podatku dochodowego, czyli podatku, który płacimy od osiągniętego dochodu. Jeśli więc spółdzielnia nie będzie miała dochodu (czyli przychód – zarobek będzie niższy lub równy kosztom) zwolnienie będzie miało wymiar wyłącznie teoretyczny.
Warunki zwolnienia:
• dochody muszą być wydane na reintegrację społeczną i zawodową
Co spółdzielnia może robić w ramach reintegracji społecznej? Będą to np. wspólne szkolenia i wyjazdy szkoleniowe na rzecz budowania zespołu, wyjazdy integracyjne, spotkania okolicznościowe np. świąteczne. W przypadku reintegracji zawodowej działania spółdzielni oraz możliwe wydatki dotyczą m.in. podniesienia lub zmiany kwalifikacji zawodowych.
Pojawia się pytanie: na jakiej podstawie dany wydatek może zostać zaliczony do celów reintegracji zawodowej i społecznej? Będzie to decyzja zarządu, ale dla bezpieczeństwa (no i mówiąc wprost: po to, żeby była „podkładka”) zalecane jest tworzenie rocznych programów reintegracji zawodowej i społecznej. Z tychże planów będzie wynikać, co w naszej spółdzielni uznajemy za reintegrację społeczną i zawodową i jakie działania chcemy wykonywać. Tego rodzaju plan powinno przyjąć uchwałą walne zgromadzenie.
• dochody muszą być wydatkowane w roku podatkowym, w którym powstały
Warunkiem skorzystania ze zwolnienia z podatku dochodowego jest również wydatkowanie dochodów spółdzielni w roku podatkowym, w którym powstał dochód objęty zwolnieniem. Tym samym jeśli chcemy skorzystać ze zwolnienia dochodu, który wypracowaliśmy w 2012 r. musimy te pieniądze wydać w 2012 r. Rodzi to szereg problemów praktycznych. Co jeśli np. wydamy je w marcu, a na koniec roku okaże się, że nie mamy już dochodu, bo koszty są większe od przychodów? Księgowo da się to rozwiązać, ale okaże się, że może trzeba było zostawić te pieniądze na trudniejsze czasy. Tym samym pieniądze te należy wydawać bardzo ostrożnie, albo np. wstrzymać się z wydatkami do grudnia.
• tego rodzaju wydatki nie mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów
Myślę, że ten warunek jest zrozumiały – gdybyśmy wrzucili taki wydatek na reintegrację w koszty, zmniejszylibyśmy podstawę opodatkowania (czyli byłby mniejszy dochód). Tym samym z definicji zapłacilibyśmy mniejszy podatek. Do tego wątku wrócę jeszcze na koniec wpisu.
• wyłączenia ze zwolnienia
Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych (dla dociekliwych: art. 17, ust. 1a) wyłączone ze zwolnienia są m.in. dochody uzyskane z działalności polegającej na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5%. Jeśli spółdzielnia osiągałaby dochody z tych źródeł, nie będzie mogła skorzystać ze zwolnienia.
Jak to działa w praktyce?
Zamiast wpłat zaliczek na podatek dochodowy (w trybie miesięcznym lub kwartalnym) spółdzielnia socjalna składa oświadczenie, że jest podatnikiem zwolnionym z podatku, bo:
- działalność prowadzi w formie spółdzielni socjalnej,
- uzyskane dochody przeznacza na cele reintegracji społecznej i zawodowej,
- nie osiąga przychodów z działalności wykluczonej ze zwolnienia,
i na tej podstawie następuje zwolnienie z obowiązku zapłaty zaliczki na podatek dochodowy.
Czy to ma sens?
No cóż…. Trzeba się sporo napracować by móc zgodnie z przepisami korzystać ze zwolnienia. Może to mieć sens przede wszystkim wtedy, gdy spółdzielnia w ramach reintegracji wydaje pieniądze na takie działania, których nie da się wrzucić w koszty. Jeśli natomiast np. chcemy szkolić pracowników / członków i podnosić ich kwalifikacje zawodowe przydatne do pracy w spółdzielni, wówczas takie wydatki będą kosztami uzyskania przychodów, czyli zmniejszą dochód i w efekcie zapłacimy mniejszy podatek dochodowy. W takiej sytuacji nie warto zawracać sobie głowy zwolnieniem podatkowym.
To tyle na dzisiaj. Zwolnienie z podatku jest jedną z trudniejszych preferencji. Zachęcam więc do dzielenia się swoimi doświadczeniami i wątpliwościami.
Więcej informacji nt. zwolnienia oraz innych udogodnień dla spółdzielni socjalnej znajdziesz w książce “Spółdzielczość socjalna. Poradnik skrajnie praktyczny“.
A jak można zwolnić z opodatkowania dochód “wirtualne pieniądze, których spółdzielnia nie może wydać”, który postał na skutek nieodpłatnego użyczenia spółdzielni pomieszczeń biurowych?
Witam,
Według mojej wiedzy nie da się tego zrobić ze 100% gwarancją braku późniejszych kłopotów lub wątpliwości w razie kontroli z urzędu skarbowego.
pozdrawiam serdecznie,
Witam,
właśnie zaczęłam prowadzić rachunkowość spółdzielni socjalnej, wsparcie finansowe zaksięgowałam na fundusz udziałowy, kwota ta nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym (wszystkie koszty oprócz amortyzacji śr. trwałych będą stanowiły KUP), natomiast wsparcie pomostowe zaliczyłam do pozostałych przychodów operacyjnych, podlegających opodatkowaniu a wszystkie koszty sfinansowane tym wsparciem, będą stanowiły KUP. Czy jest to zgodne z ustawą o pdop? Czy ktoś bardziej doświadczony mógłby się do tego ustosunkować? Uff… tak trudno znaleźć jakieś materiały na ten temat.
Pozdrawiam
Dzień dobry,
Z tego co się orientuję najczęściej przyjmuje się opisany przez Panią sposób postępowania, a przynajmniej z takim sposobem też się spotkałem (wsparcie finansowe traktuje się jako zwolnione z podatku dochodowego; podatek dochodowy płaci się od wsparcia pomostowego; do KUP zalicza się wydatki finansowane zarówno ze wsparcia finansowego, jak i pomostowego).
Osobiście mam natomiast wątpliwości w zakresie zaliczania wsparcia finansowego do funduszu udziałowego. Wsparcie finansowe to nie jest udział (np. nie wynika z postanowień statutu i nie jest wnoszony przez członka spółdzielni).
Wszelkie głosy w dyskusji mile widziane 🙂
pozdrawiam serdecznie,
Witam,
Dziękuję bardzo za odpowiedź. Co do funduszu udziałowego, to wyszukałam interpretacje Dyr. Izby Skarbowej w Katowicach IBPBI/2/423-454/13/PP, tam wyjaśnia, że wsparcie finansowe było udzielone każdemu członkowi z osobna, chociaż wpłata fizycznie została dokonana na konto spółdzielni i dlatego zostało potraktowane, jako wpłata udziałów przez członków założycieli. Z różnymi spotkałam się opiniami i dlatego wolę popytać. A co do środków trwałych, to odpisy amortyzacyjne nie stanowią KUP.
Serdecznie pozdrawiam.
Witam ponownie,
Jeśli chodzi o odpisy amortyzacyjne, to oczywiście nie stanowią one kosztów uzyskania przychodów.
Co do tych udziałów, to właśnie nie jest to dla mnie oczywiste (jeśliby przyjąć, że wsparcie finansowe to udział, to należałoby wpisać taką wysokość udziału w statucie; przypominam też, że w niektórych sytuacjach udział będzie zwrotny). W przytoczonej interpretacji o zaliczeniu wsparcia finansowego na poczet funduszu udziałowego zdecydowało stanowisko wnioskodawcy. Izba Skarbowa – jak rozumiem – nie ma możliwości weryfikowania tego na gruncie prawa spółdzielczego.
pozdrawiam serdecznie,
Więc chyba przerzucę wsparcie finansowe również do pozostałych przychodów operacyjnych. Też czytałam w poradnikach o zakładaniu spółdzielni socjalnych, że tego wsparcia nie można traktować jak udziały, ale po przeczytaniu tej i innej jeszcze interpretacji (gdzie spółdzielnia zaliczyła to wsparcie do PPO a Izba Skarbowa uznała ich stanowisko za nieprawidłowe), trochę się w tym wszystkim pogubiłam.
Dziękuję za pomoc!
Pozdrawiam
OK. Tylko w takiej sytuacji z kolei należy się zastanowić nad podstawą prawną zwolnienia z podatku dochodowego, bo – jak rozumiem – odpada zwolnienie na podstawie art. 12, ust. 4, pkt. 4 (wsparcie finansowe nie będzie miało charakteru przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego, funduszu udziałowego albo funduszu założycielskiego).
Postaram się rozeznać dokładniej ten temat. W razie propozycji lub sugestii proszę pisać.
pozdrowienia,
Witam,
mam podobny problem. Skoro wsparcie finansowe nie powinno być traktowane jako fundusz udziałowy, to pozostaje pytanie czy przychód ten może być zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 53 lub art. 17 ust. 1 pkt 21 uopdop?Jeśli tak, to czy wsparcie pomostowe również korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 53?
Dziękuję za komentarz. Naprowadził mnie na – jak mam nadzieję – rozwiązanie 🙂
Zacznę od tego, że art. 17 ust. 1 pkt 53 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dot. zwolnienia z podatku dochodowego środków finansowych otrzymanych przez uczestnika projektu jako pomoc udzielona w ramach programu finansowanego z udziałem środków europejskich, o których mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych) odpada. Środki otrzymuje spółdzielnia socjalna, nie zaś osoby fizyczne – uczestnicy projektu, mimo, że oczywiście środki otrzymuje się w związku z założeniem spółdzielni socjalnej. Nie spotkałem się raczej z rozwiązaniem, w którym spółdzielnia socjalna założona w projekcie byłaby uczestnikiem tego projektu.
Proponowane rozwiązanie wygląda tak:
– jeśli chodzi o wsparcie finansowe, które nie jest przeznaczone na zakup środków trwałych: przychody z tego tytułu księguję się w pozostałych przychodach operacyjnych, wydatki ze wsparcia finansowego ujmuje się w kosztach, więc z punktu widzenia wyniku finansowego ta część wsparcia finansowego jest neutralna. Tym samym mamy na tych operacjach zerowy dochód i oczywiście nie płacimy podatku dochodowego;
– jeśli chodzi o część wsparcia finansowego, które jest przeznaczone na zakup środków trwałych można skorzystać ze zwolnienia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 21 uopdop (dotacje, subwencje, dopłaty i inne nieodpłatne świadczenia, z zastrzeżeniem pkt 14a, otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków związanych z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od których dokonuje się odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 16a–16m ustawy o pdoop).
Myślę, że tak to może wyglądać.
Dochodzę przy tym do wniosku, że w przypadku wsparcia pomostowego może to wyglądać podobnie jak w przypadku podpunktu pierwszego powyżej (oczywiście pod warunkiem, że wsparcie pomostowe zostanie wydane i zaliczone w koszty w całości w danym miesiącu, jeśli rozliczamy się w trybie miesięcznym).
Oczywiście, by mieć pewność można wystąpić z wnioskiem o interpretację indywidualną do izby skarbowej. Z pasji zdobywania pewnej i sprawdzonej wiedzy 🙂 mogę zaoferować pomoc i przyjrzenie się takiemu wnioskowi.
pozdrawiam serdecznie,
Waldek Żbik
Jak najbardziej zgadzam się z Pana stanowiskiem. Problem pojawia się jednak w momencie wpłaty wsparcia finansowego i pomostowego w innym miesiącu niż miesiąc wydatkowania tych środków. Np. 30.09. wpłynęły środki ze wsparcia finansowego 100 tys. i pomostowego 6.500. W 09/2013 nie wydano ani złotówki. W 10/2013 zrealizowano wydatki ze wsparcia pomostowego 6.500 zł oraz 10 tys ze wsparcia finansowego nie przeznaczonego na zakup środków trwałych. Przychód powstaje zatem w 09/2013 i należałoby opodatkować zarówno wsparcie pomostowe, jak i finansowe oraz odprowadzić zaliczkę na podatek za 09/2013.
Cieszę się, że się zgadzamy 🙂
Faktycznie w kontekście rozliczeń między miesiącami może to być problem. Zostaje ewentualnie przyjęcie kwartalnej metody wpłacania zaliczek na podatek dochodowy. Do pewnego stopnia może to pomóc.
Czytałem też o tzw. kredycie podatkowym (http://www.vat.pl/kredyt-podatkowy–podatnik-pit-9064/), który być może też byłby jakimś rozwiązaniem. Nie testowałem jednak tego w praktyce.
pozdrawiam serdecznie,
Witam:) Zwracam się z takim pytaniem: Co się dzieje z nadwyżkami finansowymi,pozostającymi na koncie firmy (spółdzielni socj.) po upływie miesiąca? Czy podlegają opodatkowaniu,przechodząc na miesiąc kolejny?Jak właściwie wygląda zwolnienie z podatku dochodowego?
Dzień dobry,
Zachęcam do zalogowania się i przeczytania całości wpisu 🙂 Najpierw trzeba zarejestrować się na stronie (po prawej stronie jest do tego odpowiednie menu).
W razie dalszych pytań proszę śmiało pisać.
pozdrawiam serdecznie,
Witam,
Pozwolę sobie wrócić do wsparcia finansowego. W naszym statucie jest zapis, że członek, który posiada środki uzyskane w formie dotacji na rozpoczęcie działalności w formie spółdzielni socjalnej jest obowiązany wnieść te środki jako wkład do spółdzielni socjalnej, a wkład ten stanowi majątek spółdzielni. Wysokość wkładu jest poświadczona “Zaświadczeniem o udzieleniu wsparcia”. Czy jest to zapis dostateczny aby wsparcie finansowe zakwalifikować jako fundusz udziałowy?
Dzień dobry,
Niestety to nie wystarczy, zwłaszcza dlatego że wkład a udział to są dwie różne rzeczy. Polecam wpis: https://spoldzielniasocjalnawpraktyce.pl/entry/wpisowe-udzialy-wklady-co-powinienes-wiedziec/ Fundusz udziałowy powstaje z wpłat udziałów. Druga sprawa to pytanie czy w ogóle faktycznie wsparcie finansowe jest wnoszone przez członków czy przelewane na konto spółdzielni. W tym drugim przypadku (a tak zwykle wyglądają dotacje z PO KL) trudno w ogóle mówić o wkładzie.
pozdrawiam serdecznie,
Witam,
Dziękuję bardzo za odpowiedź aczkolwiek cały czas mam wątpliwości co do charakteru zwolnienia z podatku dochodowego wsparcia fianansowego. W naszej sytuacji zarówno całość wsparcia w wysokości 100.000 zł jak i pomostówka w wysokości 3.000 zł wpłyneły na konto 30.12.2013 r. i w grudniu nie wydaliśmy z tego ani złotówki. Zgodnie z powyższym rozumowaniem całość środków ze wsparcia finansowego powinnam opodatkować oraz tę część wsparcia finansowego, która nie jest przeznaczona na zakup środków trwałych. Zaliczkę nalezało więc wpłacic do 20 stycznia 2014 r. wiec juz jest grubo po terminie. Zastanawiam się nad rozwiązaniem aby zaksięgować te wpływy na konto rozliczeń okresowych przychodów i rozliczać te przychody podatkowo w chwili wydatkowania pieniędzy z tych środów w części nie dotyczącej zakupu środków trwałych lub równolegle do odpisów amortyzacyjnych w części dotyczacej środków trwałych (odpisy amortyzacyjne nie będą kosztem podatkowym a przychody równoległe do niech nie będą przychodem podatkowym).
Co Pan sądzi o takim rozwiązaniu? Chciałabym uniknąć niepotrzebnego placenia podatku bo jesli dotacja i wydatki z niej poczynione miesciłyby się w granicach miesiąc podatek przecież nie wystąpiłby. Pomijam fakt, że na początku działalności spółdzielni kazda złotówka jest ważna i szkoda żeby spółdzilenia płaciła ten podatek.
Pozdrawiam:)
Dzień dobry,
Ostatnio też spotkałem się właśnie z takim rozwiązaniem zastosowanym przez biuro rachunkowe, które obsługuje kilka spółdzielni socjalnych. Na tej podstawie mogę potwierdzić proponowane rozwiązanie (nie jestem księgowym, wiec ciężko mi takie podejście zweryfikować).
Dodam jeszcze, że jeśli chodzi o wsparcie pomostowe, to spotkałem się ostatnio z interpretacją, zgodnie z którą możliwe jest zwolnienie na bazie art. 17 ust. 1 pkt. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (wsparcie pomostowe może być traktowane jako dotacja przeznaczona na pokrycie kosztów). Zachęcam do zapoznania się z uzasadnieniem wyroku NSA o sygnaturze I SA/Gd 1879/99 – Wyrok NSA oz. w Gdańsku. Można go znaleźć tutaj: http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/BD7B0B7496
pozdrawiam serdecznie,
Witam,
Dziękuję bardzo za szybką odpowiedź. Spróbuję jeszcze poczytać na ten temat aczkolwiek Krajowa Informacja Podatkowa odpowiada po prostu, że takie dotację są zwolnione na podstawie art. 17 ust. 1 pkt. 53 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Takie stanowisko prezentują zarówno do wsparcia finansowego jak i wsparcia pomostowego, pomimo tego że uczestnikiem projektu nie jest spółdzielnia a jej członkowie. Oczywiście radzą aby wystąpić o interpretację indywidualną.
Jeśli będę coś więcej wiedziała na ten temat, nie omieszkam się z Państwem tym podzielić.
Pozdrawiam:)
Witam,
czy udało się Pani ustalić ostateczne stanowisko co do rozliczenia wsparcia finansowego i pomostówki pod kątem podatku dochodowego w spółdzielniach socjalnych? Będę wdzięczna o odpowiedź
pozdrawiam
Monika
Widzę więc, że są bardzo różne interpretacje. Jeśli pojawią się nowe informację, to oczywiście zachęcam do podzielenia się.
pozdrawiam serdecznie,
Witam,
zastanawiam się czy nie powinno się otrzymanego na wyciągu bankowym wsparcie finansowego zaksięgować na rozliczenie międzyokresowe przychodów i na koniec każdego miesiąca “ściągać” PK-iem równowartość poniesionych ze wsparcia finansowego kosztów na pozostałe przychody operacyjne. Przy takim zaksięgowaniu przychody zbilansują się z kosztami. Tak bym osobiście księgowała to w Fundacjach, Stowarzyszeniach i Spółkach non-profit.
Jednak w przypadku Spółdzielni Socjalnej zastanowiłabym się czy otrzymane wsparcie finansowe nie powinno zostać zaksięgowane na Fundusz Zasobowy.
Pozdrawiam serdecznie
Ewa
Dzień dobry,
Według mojej wiedzy to są dwa rozwiązania możliwe do zastosowania, aczkolwiek osobiście jestem zwolennikiem pierwszego.
pozdrawiam,
Waldek Żbik