Dzisiaj przyjrzymy się 4 obowiązkom wynikającym z ustawy o spółdzielniach socjalnych, które zostały zawieszone z uwagi na pandemię. Sprawa nie jest bardzo nowa, bo obowiązuje już od maja 2020 r., ale aktualna sytuacja wskazuje, że niestety zostanie z nami na dłużej.
Co dokładnie oznacza to zawieszenie?
Polega to na tym, że w przypadku wprowadzenia na części albo całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
- stanu nadzwyczajnego lub
- ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo
- stanu epidemii,
4 obowiązki, a dokładniej terminy na spełnienie obowiązków wynikających z ustawy o spółdzielniach socjalnych ulegają przedłużeniu do dnia upływu 12 miesięcy od dnia odwołania stanu nadzwyczajnego lub zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii.
Całość wynika z ustawy z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. Ustawa ta wprowadziła art. 29a do ustawy o spółdzielniach socjalnych, który reguluje tę kwestię.
Jakie dokładnie obowiązki zostały zawieszone, a terminy wydłużone? Przejdźmy teraz do szczegółów.
Obowiązek #1 Uzupełnienie składu członkowskiego, gdy liczba członków zmniejszy się poniżej minimum przewidzianego ustawą
Spółdzielnia socjalna założona przez osoby fizyczne musi zwykle liczyć 5 członków, a spółdzielnia założona przez osoby prawne 2 członków. Jeśli by ta liczba była mniejsza, to mamy 3 miesiące na uzupełnienie składu członkowskiego pod rygorem likwidacji spółdzielni (art. 18 pkt 2 ustawy o spółdzielniach socjalnych).
Obowiązek #2 Przyśpieszona lustracja w przypadku spółdzielni, które powstały z udziałem środków publicznych
Przypominam, że po 31 marca 2018 r. spółdzielnie socjalne, których powstanie zostało sfinansowane ze środków publicznych, mają poddać się pierwszej lustracji w terminie 6 miesięcy od dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego za pierwszy rok działalności (dla dociekliwych art. 15c ustawy o spółdzielniach socjalnych).
Obowiązek #3 Przyjęcie w poczet członków i zatrudnienie 2 osób defaworyzowanych w spn.s. założonej przez 3 osoby fizyczne
Od 31 marca 2018 r. istnieje możliwość założenia spółdzielni przez 3 osoby fizyczne. W takiej spółdzielni należy przyjąć w poczet członków i zatrudnić 2 osoby defaworyzowane w ciągu 12 miesięcy od zarejestrowania spółdzielni w Krajowym Rejestrze Sądowym (dla dociekliwych: art. 5 ust. 1a ustawy o spółdzielniach socjalnych).
Obowiązek #4 Zatrudnienie pracowników defaworyzowanych w spn. s. założonej przez osoby prawne, gdy któryś z pracowników się zwolni
W przypadku spółdzielni socjalnej założonej przez osoby prawne mamy pół roku od rejestracji w KRS na zatrudnienie 5 osób defaworyzowanych (uwaga: ten obowiązek nie został zmieniony). Jeśli po tym okresie któryś z pracowników defaworyzowanych się zwolni, to spółdzielnia ma 3 miesiące na zatrudnienie w jego miejsce kolejnej osoby (dla dociekliwych: art. 5a ust. 4 ustawy o spółdzielniach socjalnych).
Ten ostatni obowiązek jest o tyle “bezbolesny”, że za jego niespełnienie ustawa nie przewiduje żadnej sankcji. Zdarzają się więc tego rodzaju spółdzielnie, gdzie tych pracowników jest mniej.
Podsumowując, ze względu na pandemię powyższe 4 obowiązki zostały zawieszone. Nie musimy się nimi przejmować jeszcze przez 12 miesięcy po zakończeniu stanu pandemii.
To tyle nt. wymogów ustawy o spółdzielniach socjalnych, które zostały okresowo zawieszone. W razie pytań, zachęcam do komentowania wpisu.
Czy warunek nr 3 ma również zastosowanie w przypadku ubiegania się/weryfikacji o status Przedsiębiorstwa Społecznego? Zgodnie z jednym z warunków umowy dotacyjnej w ośrodku, w którym pracuję, status PS w przypadku nowopowstałych podmiotów musi być uzyskany “niezwłocznie”, a w przypadku istniejących podmiotów, do czasu zakończenia wsparcia pomostowego. Wiem, że w przypadku spółdzielni status PS jest praktycznie przyznawany z automatu, ale co w przypadku innych form prawnych?
Dzień dobry,
Pani Moniko, nie bardzo rozumiem jak warunek nr 3 miałby się mieć do statusu PS, bo przecież tam wystarczy 3 pracowników… Natomiast jest pismo Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki Społecznej mówiące o tym, że w okresie epidemii COVID-19 ważność utrzymują wszystkie statusy PS nadane przez 1 lutym 2020 r. (wynika to z czasowego zawieszenia stosowania niektórych zapisów Wytycznych CT9). Podeślę to pismo na maila.
pozdrawiam serdecznie,
Waldek Żbik
Dzień dobry,
zakładamy spółdzielnię w bieżącym okresie 2021, czy należałoby te informacje w jakimś zakresie uwzglęnić w statucie?
Dzień dobry,
Nie, nie ma takiej potrzeby. Te przepisy i tak obowiązują.
pozdrawiam,
Waldek Żbik
Dzień dobry,
Proszę o podpowiedź czy są jakies istotne zmiany w składaniu sprawozdania z działalności za rok 2021, związane z panującą pandemią? Głównie chodzi mi o to czy jest obowiązek składania sprawozdania merytorycznego?
Dzień dobry,
W zakresie sprawozdania z działalności nic się nie zmieniło.
pozdrawiam,
Waldek Żbik
Przepraszam za pomyłkę, oczywiście chodzi mi o sprawozdanie za 2020 rok 🙂