Do rozmowy o rynku usług opiekuńczych w Polsce zaprosiliśmy Piotra Frołowicza – prezesa zarządu Spółdzielni Socjalnej Grupa Alivio. Na przykładzie doświadczeń prowadzonych przez spółdzielnię ośrodków wytchnieniowych rozmawialiśmy o problemach takich placówek i rentowności tego typu usług w naszym kraju.
Wideo dla osób, które wolą oglądać
Nagranie naszej rozmowy możesz znaleźć poniżej. Rozmowa była nagrywana ponad rok temu.
Spółdzielnia Grupa Alivio jako uczestnik rynku usług opiekuńczych
Alivio to z hiszpańskiego wytchnienie. I właśnie taką ulgę opiekunom osób wymagających stałego wsparcia (ale i samym podopiecznym) oferuje Spółdzielnia Socjalna Grupa Alivio. Spółdzielnia świadczy usługi asystenckie i opiekuńcze krótkoterminowe – w momencie, gdy opiekunowie potrzebują kogoś, kto ich wyręczy (na przykład w czasie urlopu, pobytu w szpitalu, wyjazdu). W ofercie są także usługi szkoleniowe oraz baza noclegowa dla osób z niepełnosprawnościami ruchowymi.
Spółdzielnia ściśle współpracuje:
- z Fundacją Rondo, która zajmuje się reintegracją osób w kryzysie bezdomności,
ze Spółdzielnia Socjalną Alternatywy, która świadczy usługi opiekuńcze w formie dziennej. - Realizuje też krótkie projekty – na przykład podzielnię sprzętu rehabilitacyjnego czy transport dla seniorów.
Kto tworzy Alivio?
Zaczęli jako pięcioosobowa grupa ludzi obdarzonych niezwykłą empatią i sercem dla drugiego człowieka. Dziś zatrudniają już 19 pracowników etatowych (stan na wrzesień 2023 r.). To osoby zagrożone wykluczeniem lub wykluczone, którym pokazuje się, że nadają się do tej pracy – czasami potrzebne jest tylko cierpliwe przeszkolenie.
Pracownicy dobierani są pod kątem empatii, dobroci, chęci pomagania – nasz gość mówi, że resztę można wypracować na szkoleniach. Zdarza się tak, że na rozmowach kwalifikacyjnych pojawiają się opiekunowie z doświadczeniem, nawet wieloletnim, ale traktujący pracę jako zadanie do odhaczenia, pracę na akord – a nie faktyczną opiekę nad drugim człowiekiem. Takie osoby nie mają szansy pracy w Grupie Alivio.
Finansowanie działań
Działania Spółdzielni opłacane są po części ze środków na zadania publiczne w ramach programu Opieka Wytchnieniowa i Asystentura Osobista Osoby Niepełnosprawnej, finansowanych z funduszu solidarnościowego. Prezes Spółdzielni szacuje, że to źródło pokrywa około 80% wydatków. Resztę stanowią usługi komercyjne oferowane przez Alivio.
Stawki projektowe za usługi opiekuńcze to maksymalnie 40 zł brutto-brutto za godzinę przy opiece dziennej. Opieka całodobowa to koszt 600 zł lub 800 zł za dobę w zależności od stopnia niepełnosprawności.
Działania komercyjne
Doba opieki oferowanej przez Spółdzielnię Alivio w ramach usług komercyjnych (poza programami) kosztuje 349 zł. Wydaje się, że to dużo, ale należy wziąć pod uwagę, że cena obejmuje transport, wyżywienie realizowane we współpracy z firmą cateringową, zakwaterowanie i pełny pakiet usług opiekuńczych.
Rozpoczęcie opieki poprzedzone jest spotkaniem z rodziną i podopiecznym służące zebraniu informacji. Dzięki temu opiekunowie Alivio są w stanie zapewnić nie tylko profesjonalne, ale i zindywidualizowane podejście do klienta. Spółdzielnię wyróżnia również niezawodność – jej prezes podkreśla, że na czarnym rynku zdarzają się opiekunki pracujące za grosze, ale również sytuacje, w których dochodzi do zaniedbań, opiekun nie pojawia się w umówionym czasie, doprowadzając do pogorszenia się stanu pacjenta. W Alivio nie ma na to miejsca – Piotr Frołowicz podkreśla, że gdy w grę wchodzi opieka nad drugą osobą, nie można pozwolić sobie na brak profesjonalizmu.
Cena nie zawsze powinna być najważniejszym argumentem – nie zawsze trzeba robić dobrze i najtaniej. Dzięki indywidualnemu, profesjonalnemu podejściu i dobrej renomie Spółdzielnia nie musi inwestować w marketing i reklamę – nowi podopieczni pojawiają się z polecenia.
Wyzwania, z jakimi mierzy się Spółdzielnia
Podstawowym problemem, o jakim wspomina nasz rozmówca, są kwestie finansowe. Z uwagi na to, że działania Spółdzielni opłacane są ze środków gwarantowanych przez program, nie można mówić o ciągłości finansowania.
Brak ciągłości finansowania
Programy cechują się tym, że kończą się wraz z końcem roku – przed ich ponownym startem mijają trzy, czasami cztery miesiące. To z jednej strony czas na przygotowania do nowego roku i zaplanowanie działań, a z drugiej strony luka, którą należy wypełnić. Osoby z niepełnosprawnościami, wymagające opieki, nie przestaną być chore na czas przerwy w programie – trzeba im zapewnić opiekę na tym samym poziomie.
Ograniczenia w wydatkowaniu
Brak ciągłości to nie jedyny problem. Kolejny to wydatkowanie skupione wyłącznie na kosztach programu – z tych pieniędzy nie można rozwijać spółdzielni, robić remontów, kupować środków trwałych. Czasami prowadzi to do kuriozalnej sytuacji, w której są pieniądze na opiekę nad kolejnymi podopiecznymi, ale nie ma środków na naprawę samochodu służącego do ich transportu.
Czy usługi opiekuńcze mogą być rentowne?
W tej chwili na polskim rynku można zaobserwować duży popyt na usługi opiekuńcze – ma to związek chociażby ze zmianami demograficznymi. Z prognoz wynika, że zapotrzebowanie na działalność w tym sektorze będzie rosło – warto zatem uruchamiać podmioty ekonomii społecznej i zdobywać uprawnienia opiekuńcze. Należy jednak mieć na względzie przede wszystkim podopiecznego i to, żeby odpowiednio o niego zadbać.
Piotr Frołowicz zaznacza, że warto zakładać przedsiębiorstwa społeczne, jeśli ma się pomysł i faktyczną pasję, spójną z wartościami. Koncepcję należy przedyskutować z doradcami finansowymi, określić ideę i plan działania. Podmioty ekonomii społecznej nie są dla siebie konkurencją – wspólnie chcą tworzyć coś dobrego, więc często współpracują, a dzięki zmianom w prawie oraz przemianom na rynku otwierają się nowe możliwości działania i faktycznie można stworzyć rentowną inicjatywę.
To tyle nt. Spółdzielni Socjalnej Grupa Alivio. Jeśli chcesz się podzielić Twoim doświadczeniem, zapraszamy do kontaktu.
