Dzisiaj przyjrzymy się bliżej kwestii statutu w spółdzielni socjalnej. Kilkukrotnie pisałem już na ten temat, więc ten wpis uzupełni i rozszerzy to zagadnienie. Dowiesz się m.in. co to jest statut i jaką rolę odgrywa w spółdzielni? Jak najprościej i najlepiej napisać statut? Jak sprawdzić jego poprawność i na czym polega specyfika statutu spółdzielni socjalnej zakładanej przez osoby prawne?
Co to jest statut i jaką rolę odgrywa w spółdzielni socjalnej?
Statut to rodzaj umowy między założycielami spółdzielni, którzy podpisując go zgadzają się, że konkretne sprawy zostają uregulowane w sposób określony w ich statucie. Przykładowo założyciele umawiają się, że:
- zarząd będzie się składał z 3 osób, a odwołanie członków zarządu będzie wymagało pisemnego uzasadnienia,
- organem odpowiedzialnym za przyjmowanie członków będzie walne zgromadzenie, a decyzje w sprawie wykluczenia lub wykreślenia członków ze spółdzielni podejmuje rada nadzorcza,
- wpisowe do spółdzielni będzie wynosić 50 zł, a każdy członek wniesie minimum 1 udział o wartości 100 zł.
Statut będzie więc miał realny i konkretny wpływ na działalność Twojej spółdzielni, bo będzie decydował o szczegółowych rozwiązaniach stosowanych w spółdzielni.
Statut to umowa, która zostaje zawarta na walnym zebraniu założycielskim spółdzielni. Tym samym wszyscy założyciele muszą akceptować statut i zgadzać się na jego postanowienia (dla dociekliwych: art. 6. § 1 prawa spółdzielczego: „Osoby zamierzające założyć spółdzielnię (założyciele) uchwalają statut spółdzielni, potwierdzając jego przyjęcie przez złożenie pod nim swoich podpisów (…)”).
O wadze statutu stanowi również fakt, że rażące i uporczywe jego nieprzestrzeganie może skutkować likwidacją spółdzielni (dla dociekliwych: art. 114. § 1 prawa spółdzielczego: „Związek rewizyjny, w którym spółdzielnia jest zrzeszona, może podjąć uchwałę o postawieniu spółdzielni w stan likwidacji, jeżeli: 1) działalność spółdzielni wykazuje rażące i uporczywe naruszenia prawa lub postanowień statutu (…)”).
Jak stworzyć statut spółdzielni socjalnej?
O tym, że nie warto bezmyślnie posługiwać się statutami spółdzielni socjalnych, pisałem już tutaj. Osobiście posługuję się wzorem, w którym jasno zaznaczone są obszary, co do których musimy podjąć konkretną decyzję (np. zdecydować czy za przyjmowanie członków ma odpowiadać walne zgromadzenie czy zarząd lub ile dni przed walnym zgromadzeniem członkowie mają otrzymać zawiadomienie z porządkiem obrad). Mój wzór statut wraz z komentarzem możesz pobrać tutaj (dostęp dla zalogowanych). Zadbaj o to, by po wypełnieniu tego statutu ktoś z doświadczeniem przejrzał nowowprowadzone zapisy.
Jakiś czas temu zwracałem również uwagę na 2 błędy często występujące w statutach spółdzielni socjalnej. Polecam Ci ten wis.
Jak sprawdzić poprawność statutu spółdzielni?
Jak już pewnie wiesz, poprawność statutu sprawdzana jest przez sąd w postępowaniu rejestrowym. Warto w tym kontekście zwrócić uwagę na minimum 3 elementy:
- Czy statut zawiera wszystkie regulacje wymagane przepisami prawa?
- Czy statut jest wewnętrznie spójny i nie zawiera zapisów, które są sprzeczne?
- Czy poszczególne zapisy statutu są zgodne z przepisami prawa, zwłaszcza ustawą o spółdzielniach socjalnych czy prawem spółdzielczym?
Powyższe punkty zostały przeze mnie omówione w publikacji wydanej właśnie przez Ogólnopolski Związek Rewizyjny Spółdzielni Socjalnej (Praca zbiorowa pod moją redakcją, „Jak przygotować spółdzielnię socjalną do lustracji?”). Osoby zainteresowane odsyłam więc do tej pozycji. Znajdziesz tam również wiele innych ciekawych zagadnień.
Przygotowałem dla Ciebie wzór statutu spółdzielni socjalnej z komentarzem oraz wariantowymi zapisami. Zawiera on m.in. konkretne rozwiązania organizacyjne, które polecam oraz miejsca, które trzeba uzupełnić zależnie od decyzji członków.
Na czym polega specyfika statutu spółdzielni socjalnej zakładanej przez osoby prawne?
Wiele osób pyta mnie czasem o wzór statutu spółdzielni osób prawnych, tymczasem statut tego rodzaju podmiotu nie różni się zbytnio od statutu spółdzielni złożonej z osób fizycznych (zwłaszcza, że do takiej spółdzielni również mogą przystąpić osoby prawne).
Jedyna różnica polega na tym, że niektórzy wpisują w statut osoby prawne, które założyły spółdzielnię, ale nie jest to obowiązkowe. Przykładowo ten zapis może wyglądać następująco „Założycielami Spółdzielni jest Stowarzyszenie X oraz Fundacja Y”.
Na koniec, cztery fakty dot. statutu w spółdzielni socjalnej w formie infografiki.
To tyle nt. statutu spółdzielni socjalnej. Pamiętaj, że mile widziane jest podzielenie się tym wpisem w mediach społecznościowych lub komentowanie poniżej.