Czy zastanawiałeś się kiedyś jakie są podobieństwa i różnice między spółdzielnią socjalną a prowadzeniem własnej firmy w najprostszej formie, czyli indywidualnej działalności gospodarczej? Oprócz tego dowiesz się również, co wziąć pod uwagę wybierając pomiędzy założeniem spółdzielni socjalnej a rozpoczęciem indywidualnej działalności gospodarczej.
Zaczynamy od podobieństw
Będą to następujące sprawy:
- spółdzielnia socjalna i osoba prowadząca działalność gospodarczą działają na rynku i prowadzą działalność biznesową, tym samym ponoszą ryzyko z tym związane; z p.w. działalności na rynku spółdzielnia socjalna jest takim samym przedsiębiorstwem jak każda inna firma, a co za tym idzie kwestie zdobywania klientów, marketingu itd. też będą bardzo podobne,
- podstawy prawne związane z działalności gospodarczą są podobne (np. ustawa o swobodzie działalności gospodarczej, ustawa o VAT obowiązuje zarówno spółdzielnię socjalną, jak i osobę prowadzącą indywidualną działalność gospodarczą),
- spółdzielnia i osoba prowadząca indywidualną działalność gospodarczą działają na zasadzie rachunku ekonomicznego tzn. maksymalizują korzyści / efekty przy danym koszcie (wariant I) lub minimalizują koszt osiągnięcia zakładanego efektu / zakładanych korzyści (wariant II),
- możliwość skorzystania z dotacji na założenie działalności (różne już będą natomiast kwoty tego wsparcia np. w PO KL maksymalne wsparcie na członka spółdzielni to 20 tys. zł, a w przypadku osoby rozpoczynającej indywidualną działalność to 40 tys. zł).
Różnice.
Różnic będzie już więcej. Przede wszystkim:
- spółdzielnia socjalna jest formą zbiorowego prowadzenia działalności gospodarczej, tym samym prowadzenie spółdzielni narzuca większą skalę działania – spółdzielnia socjalna musi zatrudnić minimum 5 osób, do prowadzenia indywidualnej działalności gospodarczej wystarczy jedna osoba,
- celem działania spółdzielni jest reintegracja zawodowa i społeczna członków (czyli stworzenie miejsca pracy dla osób defaworyzowanych na rynku pracy), celem indywidualnej działalności gospodarczej jest po prostu osiągnięcie i maksymalizacja zysku (w pewnym uproszczeniu zysk w indywidualnej działalności gospodarczej to rodzaj wypłaty, wynagrodzenia przedsiębiorcy),
- spółdzielnia socjalna jest bardziej skomplikowaną formą działalności; specyfikę działania spółdzielni (np. organy, zasady podejmowania decyzji) reguluje ustawa o spółdzielniach socjalnych oraz prawo spółdzielcze, tym samym prowadzenie działalności indywidualnej jest zdecydowanie prostszą formą przedsiębiorstwa,
- spółdzielnia socjalna może korzystać z preferencji niedostępnych dla innych form gospodarowania np. refundacja ZUS, wsparcie w ramach PO KL już po rozpoczęciu działalności gospodarczej,
- spółdzielnia oprócz działalności gospodarczej może również prowadzić działalność społeczną i oświatowo-kulturalną na rzecz swoich członków i środowiska lokalnego (teoretycznie działania na rzecz środowiska lokalnego może podejmować również osoba prowadząca indywidualną działalność gospodarczą, ale będą to działania o innym charakterze i z punktu widzenia formalnego nie będą miały związku z prowadzoną działalnością),
- kwestia odpowiedzialności: członkowie spółdzielni ponoszą odpowiedzialność do wysokości wniesionych udziałów; osoba prowadząca działalność gospodarczą ponosi odpowiedzialność całym swoim majątkiem,
- zasady podziału nadwyżki bilansowej (zysku na koniec roku) w spółdzielni są dokładnie określone i wynikają z ustawy o spółdzielniach socjalnych, podział zysku w indywidualnej działalności gospodarczej zależy wyłącznie od decyzji właściciela,
- spółdzielnia jest zarządzana w sposób demokratyczny (najważniejsze decyzje są zastrzeżone dla wszystkich członków, którzy zbiorą się na walnym zgromadzeniu), w przypadku indywidualnej działalności gospodarczej najczęściej wszelkie decyzje podejmuje właściciel,
- założenie spółdzielni wymaga rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym, indywidualna działalność gospodarcza wpisywana jest do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Kiedy warto wziąć pod uwagę założenie spółdzielni socjalnej, a kiedy indywidualnej działalności gospodarczej?
Trzeba tutaj wziąć pod uwagę przynajmniej następujące czynniki:
- kwestia skali działania – jeśli działalności będzie generowała przychody pozwalające na zatrudnienie co najmniej 5 osób (w praktyce zwykle jest to około kilkunastu tysięcy złotych miesięcznie), to rozwiązaniem może być spółdzielni socjalna,
- kwestia grupy – jeśli pomysł pochodzi od jednej osoby i ta osoba skupia całość wymaganych kwalifikacji do prowadzenia działalności gospodarczej, to naturalnym rozwiązaniem jest indywidualna działalność gospodarcza; czasem nawet w takich przypadkach podejmowane są próby założenia spółdzielni socjalnej ze względu na możliwości pozyskania większej dotacji na rozpoczęcie działalności (5 x 20 tys. zł = 100 tys. zł); jednak spółdzielnia socjalna, chociażby ze względu na demokratyczne zasady podejmowania decyzji oraz równość wszystkich członków, nie jest w tej sytuacji idealnym rozwiązaniem; z drugiej strony jeśli pomysł jest efektem współpracy kilku osób, których umiejętności wzajemnie się uzupełniają naturalnym rozwiązaniem może być spółdzielnia socjalna.
To tyle na temat: jednoosobowa firma a spółdzielnia socjalna. Jeśli temat Cię zaciekawił zachęcam do komentowania wpisu.
