Franczyza społeczna – panaceum na problemy spółdzielni socjalnych?

Obrazek przedstawia avatar Waldka Żbika, który pisze cos na laptopie

Chcesz stworzyć dla siebie miejsce pracy w spółdzielni socjalnej? Masz niewystarczające kompetencje lub doświadczenie? Rozwiązaniem może być dla Ciebie franczyza społeczna. Dzisiaj przyjrzymy się temu tematowi.

Co to jest franczyza społeczna?

Franczyza to długookresowa i stała współpraca oparta na umowie między niezależnymi firmami, w ramach której:

  • franczyzodawca przekazuje franczyzobiorcy wiedzę na temat prowadzenia firmy i użycza swojej marki, w tym daje prawo do korzystania przez franczyzobiorcę z pełnego konceptu biznesowego określonego na przykład w księdze franczyzowej,
  • franczyzobiorca zobowiązuje się prowadzić działalność zgodnie z wytycznymi franczyzodawcy oraz ponosić opłaty licencyjne (które jednak we franczyzie społecznej mogą być częściowo lub całkowicie zniesione).

We franczyzie społecznej ważny jest cel społeczny – rozwiązanie konkretnego problemu społecznego.

Jakie są korzyści dla grup chcących założyć spółdzielnię socjalną?

Przede wszystkim nie trzeba wymyślać koła na nowo. Budowa koncepcji biznesowej jest znacznie prostsza, jeśli możemy skorzystać z doświadczeń firmy z tej samej branży o ugruntowanej pozycji. Jeśli ta firma przekaże nam całość procedur, know – how, metod handlowych i technicznych etc. i jednocześnie będziemy mogli liczyć na stałą pomoc handlową i techniczną, to wydaje się, że sukces jest na wyciągnięcie ręki. Pytanie więc…

Czy franczyza społeczna gwarantuje sukces?

Nie, choć na pewno do niego przybliża. Warto jednak zdawać sobie sprawę również z negatywnych przykładów. Dlatego zachęcam do zapoznania się z opisem przypadku franczyzy Aspire z Wielkiej Brytanii.  Firma ta do 2001 roku zarobiła 1,6 miliona funtów i była jedną z pierwszych firm społecznych w Wielkiej Brytanii, która rozwijała się poprzez system franczyzowy. Rok 2003 zakończył się bankructwem. Jak do tego doszło? Wśród przyczyn wymienić można np.:

  • zaniedbanie analizy ryzyka,
  • trudność w pogodzeniu sprzecznych celów (wspieranie pracowników – osób bezdomnych i jednocześnie wymaganie dyscypliny w trosce o zachowanie odpowiedniej jakości) – brak równowagi między celami komercyjnymi i społecznymi,
  • niedopracowanie modelu biznesowego i brak ugruntowanej marki przed decyzją o rozwoju w formie franczyzy,
  • niewystarczające przygotowanie franczyzobiorców i niewystarczające wsparcie ze strony franczyzodawcy.

Są oczywiście również przykłady pozytywne…

Przykłady franczyzy społecznej

W Europie od kilkunastu lat możemy obserwować rozwój modelowych przykładów przedsiębiorczości społecznej, które wykorzystują podejście franczyzowe. Przykładem może być:

  • sieć hoteli Le Mat we Włoszech,
  • domy przejściowe Villa Vägen ut! w Szwecji
  • usługi opieki Care and Share Associates w Wielkiej Brytanii
  • sieć supermarketów CAP w Niemczech.

Więcej nt. powyższych przykładów znajdziesz tutaj.

A jak wygląda sytuacja w Polsce? Polski sektor przedsiębiorczości społecznej jest młody, więc systemy franczyzowe w zasadzie dopiero raczkują. Wśród ciekawych inicjatyw wymienić można:

  • produkcję podpałki K-Lumet, którą w 2010 r. rozpoczął Zakład Aktywności Zawodowej w Jarosławiu na zasadzie franczyzy społecznej (właścicielem wszelkich praw związanych z produktem jest szwajcarska fundacja Les Perce Neige), franczyza ta może być przydatna zwłaszcza dla aktywizacji osób niepełnosprawnych (jeśli temat Cię interesuje należy skontaktować się z ZAZ-em w Jarosławiu, który nabył wyłączne prawa do produkcji i sprzedaży K-lumet na terenie Polski),
  • DORMINI – sieć hostelowa, franczyza przygotowana przez Fundację Forum Inicjatyw Rozwojowych z Białegostoku; opracowany system, składający się m.in. z prospektu, podręcznika operacyjnego i biznes planu,
  • Spółdzielnia Bar Kafe – model oparty na działalności gastronomicznej, kulturalnej i sprzedażowej (promocja designu i sprzedaż wyrobów użytkowych),
  • działania Fundacji Barka – Barka pracuje dziś w 40 gminach Polski budując partnerstwa mające na celu integrację społeczną; w każdej gminie Barka dąży do zbudowania Centrum Integracji Społecznej i spółdzielni socjalnych; model franczyzy zaczął rozprzestrzeniać się na kraje poza Polską (m.in. Barka zaangażowana jest na rzecz organizowania powrotów bezdomnych migrantów z różnych krajów Europy Zachodniej),
  • inkubator typu REPLIKATOR prowadzony przez Stowarzyszenie Współpracy Regionalnej z Katowic – wyróżnikiem inkubatora jest wykorzystanie sprawdzonych biznesowych modeli firm społecznych do tworzenia spółdzielni socjalnych (polecam filmik prezentujący projekt REPLIKATOR i dwie spółdzielnie powstałe z wykorzystaniem elementów franczyzy).

To tyle na temat franczyzy społecznej. Jestem przekonany, że w kontekście zakładania spółdzielni socjalnych temat jest bardzo ciekawy i rozwojowy. Zachęcam do komentowania wpisu, zwłaszcza jeśli znasz inne ciekawe przykłady franczyzy społecznej w Polsce.

Rate this post

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Przejdź do treści
Obrazek przedstawia logotyp - avatar Waldka Żbika i napis spółdzielnia socjalna w praktyce
Podstawowe info

Moja strona, podobnie jak niemal wszystkie inne strony internetowe, wykorzystuje pliki cookies, by zapewnić Ci najlepsze doświadczenia związane z korzystaniem z niej.

Cookies to niewielkie informacje tekstowe, przechowywane na Twoim urządzeniu końcowym (np. komputerze, tablecie, smartfonie), które mogą być odczytywane przez nasz system teleinformatyczny.

Cookies można podzielić na cookies własne oraz cookie podmiotów trzecich.
Więcej szczegółów znajdziesz poniżej (Polityka ciasteczek) lub w polityce prywatności.