Tym razem zajmiemy się tematem działań w zakresie pożytku publicznego spółdzielni socjalnej. Dlaczego spółdzielnia powinna tego rodzaju działania podejmować? Jakie korzyści dzięki temu może osiągnąć? Ale zaczniemy od pytania bardziej ogólnego…
Pożytek publiczny, czyli co?
Najprościej mówiąc działania w zakresie pożytku publicznego, to dodatkowa, dobrowolna działalność spółdzielni socjalnej na rzecz społeczności lokalnej czy otoczenia spółdzielni, czyli najogólniej rzecz ujmując to, co dodatkowo spółdzielnia może zrobić dla innych ludzi. Ustawa (dla dociekliwych: art. 3 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie) precyzuje, że działalnością pożytku publicznego jest działalność społecznie użyteczna, prowadzona przez organizacje pozarządowe i m.in. spółdzielnie socjalne w sferze zadań publicznych określonych w ustawie.
Sfera zadań publicznych
Przykładowo w ustawie wskazano, że do tej sfery zaliczane są zadania w zakresie:
- pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób,
- działalności na rzecz integracji i reintegracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym,
- działalności charytatywnej,
- podtrzymywania i upowszechniania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej,
- działalności na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego,
- ochrony i promocji zdrowia,
- działalności na rzecz osób niepełnosprawnych,
- promocji zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób pozostających bez pracy i zagrożonych zwolnieniem z pracy,
- działalności na rzecz osób w wieku emerytalnym,
- działalności wspomagającej rozwój gospodarczy, w tym rozwój przedsiębiorczości,
- działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności lokalnych,
- nauki, szkolnictwa wyższego, edukacji, oświaty i wychowania,
- wypoczynku dzieci i młodzieży,
- wspierania i upowszechniania kultury fizycznej i sportu,
- ekologii i ochrony zwierząt oraz ochrony dziedzictwa przyrodniczego,
- turystyki i krajoznawstwa,
- upowszechniania i ochrony praw konsumentów,
- promocji i organizacji wolontariatu,
- działalności na rzecz rodziny, macierzyństwa, rodzicielstwa, upowszechniania i ochrony praw dziecka,
- przeciwdziałania uzależnieniom i patologiom społecznym.
Jak więc widać, katalog zadań publicznych jest dosyć szeroki (a nie wymieniłem wszystkich zadań; pełny katalog znajduje się w art. 3 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie) i w zasadzie podejmując działania na rzecz innych, jest bardzo duża szansa, że uda nam się wpisać w powyższe zadania.
[Aktualizacja: 15.06.2020: Jeśli zastanawiasz się, jak wydatkować środki spółdzielni na działalność statutową, to polecam Twojej uwadze ebook “Jak wydatkować środki na działalność statutową w spółdzielni socjalnej?” Załącznikiem do niego jest przykład uchwały o kierunkach rozwoju działalności statutowej spółdzielni oraz Regulamin funduszu celowego (można z niego wydatkować środki np. na działalność pożytku publicznego lub na dziania reintegracyjne).]
Korzyści bezpośrednie z podejmowania działań w zakresie pożytku publicznego
- możliwość wprowadzenia zmiany w jakimś aspekcie naszego otoczenia, w którym taką potrzebą zmian dostrzegamy,
- pokazanie, że:
- spółdzielnia socjalna to coś więcej niż przedsiębiorstwo,
- spółdzielnia jest firmą zakorzenioną lokalnie i zależy nam na rozwiązaniu problemów naszego otoczenia,
- spółdzielnia jest wiarygodnym podmiotem, który potrafi pozyskiwać środki zewnętrzne (część spółdzielni, które realizowały projekty w ramach FIO podkreślała, że po raz pierwszy zgłaszając się do samorządu posiadali konkretny pomysł i pieniądze na jego realizację, a nie przychodzili prosić o pieniądze).
Korzyści pośrednie
- promocja spółdzielni socjalnej w naszym otoczeniu, co może mieć duże znaczenie zwłaszcza w przypadku podejmowania działań w kontekście grupy docelowej działalności biznesowej,
- możliwość zdobycia dodatkowych umiejętności ubiegania się o środki zewnętrzne i przygotowywania projektów,
- możliwość zdobycia dodatkowego wynagrodzenia dla członków i pracowników spółdzielni (pod warunkiem oczywiście, że dane osoby będą zaangażowane w wykonywanie działań w ramach projektu).
Możliwość pozyskania finansowania zewnętrznego
- współpraca z jednostkami samorządu terytorialnego, które ogłaszają konkursy w powyższych obszarach – kwoty dofinansowania to zwykle od kilku do kilkunastu tysięcy złotych,
- Program Operacyjny Fundusz Inicjatyw Obywatelskich (PO FIO).
Witam ponownie po przerwie,chciałam poinformować ,że w poniedziałek 24.02.14r złożyliśmy dokumenty do KRS-u i czekamy.Dziękuję za powyższy temat jest bardzo ciekawy,czytałam na stronie OZRSS, że ten temat też był przedmiotem dyskusji w listopadzie ubiegłego roku,myślę,że w tym roku nie zdążymy już uczestniczyć w żadnym z tych projektów,ale jest to bardzo ciekawe,oczywiście potrzebna jest pomoc kogoś kto potrafi takie projekty pisać i ma doświadczenie,czytałam,że nie wszyscy z nich skorzystali z powodu błędnie napisanych projektów.Dużo nauki jeszcze przed nami…Panie Waldku piszą,że niestety nie zmienili nazwy sp-ni z socjalnej na społeczną,ale,że można używać skrótu co Pan na to?Inne Pana propozycje raczej nie przeszły,a szkoda jest jakaś zmiana dla ludzi młodych….Czy są to tylko propozycje ,czy już konkretne uchwały? Serdecznie pozdrawiam
Dzień dobry,
Cieszę się i życzę w takim razie powodzenia 🙂
Temat FIO i pożytku publicznego wymaga oczywiście uwagi i pewnej specjalizacji. Dużo zależy też od kompetencji i doświadczenia członków spółdzielni, ale też ogólnej wizji rozwoju spółdzielni.
Co do ostatnich spraw, to rozumiem, że chodzi Pani o zmianę ustawy o spółdzielniach socjalnych. Na razie jest to tylko dyskusja. Możliwość posługiwania się skrótem jest krokiem w dobrą stronę, choć też nie jest to idealne rozwiązanie (skrót może wyglądać dosyć tajemniczo dla klientów spółdzielni).
Większość spraw, o których pisałem we wpisie https://spoldzielniasocjalnawpraktyce.pl/entry/5-moich-propozycji-zmian-w-ustawie-o-spoldzielniach-socjalnych/ była przedmiotem dyskusji na listopadowym spotkaniu. Zobaczymy co z tego wyniknie. Konsultacje mają jeszcze trwać.
pozdrawiam serdecznie,
Rzeczowa i profesjonalna pomoc w prowadzeniu spółdzielni socjalnej.