Dlaczego warto w spółdzielni socjalnej zajmować się pożytkiem publicznym?

co to jest spółdzielnia socjalna

Tym razem zajmiemy się tematem działań w zakresie pożytku publicznego spółdzielni socjalnej. Dlaczego spółdzielnia powinna tego rodzaju działania podejmować? Jakie korzyści dzięki temu może osiągnąć? Ale zaczniemy od pytania bardziej ogólnego…

Pożytek publiczny, czyli co?

Najprościej mówiąc działania w zakresie pożytku publicznego, to dodatkowa, dobrowolna działalność spółdzielni socjalnej na rzecz społeczności lokalnej czy otoczenia spółdzielni, czyli najogólniej rzecz ujmując to, co dodatkowo spółdzielnia może zrobić dla innych ludzi. Ustawa (dla dociekliwych: art. 3 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie) precyzuje, że działalnością pożytku publicznego jest działalność społecznie użyteczna, prowadzona przez organizacje pozarządowe i m.in. spółdzielnie socjalne w sferze zadań publicznych określonych w ustawie.

Sfera zadań publicznych

Przykładowo w ustawie wskazano, że do tej sfery zaliczane są zadania w zakresie:

  • pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób,
  • działalności na rzecz integracji i reintegracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym,
  • działalności charytatywnej,
  • podtrzymywania i upowszechniania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej,
  • działalności na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego,
  • ochrony i promocji zdrowia,
  • działalności na rzecz osób niepełnosprawnych,
  • promocji zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób pozostających bez pracy i zagrożonych zwolnieniem z pracy,
  • działalności na rzecz osób w wieku emerytalnym,
  • działalności wspomagającej rozwój gospodarczy, w tym rozwój przedsiębiorczości,
  • działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności lokalnych,
  • nauki, szkolnictwa wyższego, edukacji, oświaty i wychowania,
  • wypoczynku dzieci i młodzieży,
  • wspierania i upowszechniania kultury fizycznej i sportu,
  • ekologii i ochrony zwierząt oraz ochrony dziedzictwa przyrodniczego,
  • turystyki i krajoznawstwa,
  • upowszechniania i ochrony praw konsumentów,
  • promocji i organizacji wolontariatu,
  • działalności na rzecz rodziny, macierzyństwa, rodzicielstwa, upowszechniania i ochrony praw dziecka,
  • przeciwdziałania uzależnieniom i patologiom społecznym.

Jak więc widać, katalog zadań publicznych jest dosyć szeroki (a nie wymieniłem wszystkich zadań; pełny katalog znajduje się w art. 3 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie) i w zasadzie podejmując działania na rzecz innych, jest bardzo duża szansa, że uda nam się wpisać w powyższe zadania.

[Aktualizacja: 15.06.2020: Jeśli zastanawiasz się, jak wydatkować środki spółdzielni na działalność statutową, to polecam Twojej uwadze ebook “Jak wydatkować środki na działalność statutową w spółdzielni socjalnej?” Załącznikiem do niego jest przykład uchwały o kierunkach rozwoju działalności statutowej spółdzielni oraz Regulamin funduszu celowego (można z niego wydatkować środki np. na działalność pożytku publicznego lub na dziania reintegracyjne).]

Korzyści bezpośrednie z podejmowania działań w zakresie pożytku publicznego

 
Będą to np.:
 
  • możliwość wprowadzenia zmiany w jakimś aspekcie naszego otoczenia, w którym taką potrzebą zmian dostrzegamy,
  • pokazanie, że:
    • spółdzielnia socjalna to coś więcej niż przedsiębiorstwo,
    • spółdzielnia jest firmą zakorzenioną lokalnie i zależy nam na rozwiązaniu problemów naszego otoczenia,
    • spółdzielnia jest wiarygodnym podmiotem, który potrafi pozyskiwać środki zewnętrzne (część spółdzielni, które realizowały projekty w ramach FIO podkreślała, że po raz pierwszy zgłaszając się do samorządu posiadali konkretny pomysł i pieniądze na jego realizację, a nie przychodzili prosić o pieniądze). 

Korzyści pośrednie 

 
To z kolei np.:
 
  • promocja spółdzielni socjalnej w naszym otoczeniu, co może mieć duże znaczenie zwłaszcza w przypadku podejmowania działań w kontekście grupy docelowej działalności biznesowej,
Np. Spółdzielnia Socjalna „Szansa i Wsparcie”, którą kierowałem realizowała kilka lat temu projekt „Aktywny senior…”. Jego celem była aktywizacja seniorów m.in. poprzez prelekcje tematyczne, zajęcia fizykoterapii czy marsze Nordic Walking. Z kolei w działalności podstawowej spółdzielni jedna z ofert dotyczyła usług opiekuńczych w środowisku domowym. Realizacja projektu była więc szansą na budowę wizerunku i promocję spółdzielni w grupie zbliżonej do klientów spółdzielni.
 
  • możliwość zdobycia dodatkowych umiejętności ubiegania się o środki zewnętrzne i przygotowywania projektów,
Badanie ewaluacyjne „Ocena wpływu PO FIO 2009 – 2013 na funkcjonowanie organizacji pozarządowych” przygotowane przez Centrum Rozwoju Społeczno-Gospodarczego wskazuje, że zgodnie z deklaracjami większości badanych organizacji fakt realizacji projektów dofinansowanych z PO FIO pomógł wzbogacić wiedzę przedstawicieli organizacji z zakresu przygotowywania wniosku o dofinansowanie. Ważne okazało się także otrzymywanie dodatkowych punktów za doświadczenie w realizacji projektów podczas etapu oceny wniosku w innych konkursach. Poza tym dla niespełna 50,0% beneficjentów pozytywny wpływ na szanse uzyskania dofinansowania miała efektywniejsza organizacja pracy w ich podmiocie (raport do pobrania tutaj). 
 
  • możliwość zdobycia dodatkowego wynagrodzenia dla członków i pracowników spółdzielni (pod warunkiem oczywiście, że dane osoby będą zaangażowane w wykonywanie działań w ramach projektu). 

Możliwość pozyskania finansowania zewnętrznego

Spółdzielnia socjalna może powyższe zdania finansować z własnej nadwyżki bilansowej, ale również może pozyskiwać na te cele środki zewnętrzne. Są tutaj przynajmniej dwa podstawowe źródła finasowania:
 
  • współpraca z jednostkami samorządu terytorialnego, które ogłaszają konkursy w powyższych obszarach – kwoty dofinansowania to zwykle od kilku do kilkunastu tysięcy złotych,
  • Program Operacyjny Fundusz Inicjatyw Obywatelskich (PO FIO). 
 
W tym momencie warto zainteresować się zwłaszcza FIO. Kilka dni temu ogłoszono konkurs, który potrwa do 7 marca 2014 r. Wartość dotacji, o którą można się ubiegać wynosi od 10 tys. zł do 300 tys. zł. 
 
Więcej informacji nt. aktualnego konkursu znajdziesz tutaj.
 

Na co zwrócić uwagę?

Warto patrzeć na tego rodzaju działania w szerszym kontekście całokształtu działalności spółdzielni. Dlatego też zachęcam by nie były to działania zbyt odległe od podstawowej działalności spółdzielni, ale wynikały z wizji i celów konkretnego podmiotu. Z drugiej strony FIO oczywiście nie może wprost wspierać działalności gospodarczej. 
 
Poza tym przygotowanie i realizacja projektu to zawsze pewien wysiłek organizacyjny. Warto wcześniej wiedzieć kto się tym zajmie by nie ucierpiała podstawowa działalność spółdzielni. 
 

A może wolisz oglądać niż czytać…

[Aktualizacja: 22.12.2020] Powyższy wpis powstał kilka lat temu. Nie zmienia to faktu, że pozostaje nadal aktualny, choć niektóre aspekty ująłbym nieco inaczej. Jeśli ciekawi Cię “jak” oraz lubisz formę wideo zapraszam do obejrzenia zapisu transmisji na żywo w temacie: czy warto w przedsiębiorstwie społecznym prowadzić działalność pożytku publicznego?
 
 
To tyle  nt. realizacji zadań pożytku publicznego przez spółdzielnię socjalną. Zachęcam do dzielenia się swoim doświadczeniem i przemyśleniami. 
5/5 - (1 vote)

2 thoughts on “Dlaczego warto w spółdzielni socjalnej zajmować się pożytkiem publicznym?

  1. Dana says:

    Witam ponownie po przerwie,chciałam poinformować ,że w poniedziałek 24.02.14r złożyliśmy dokumenty do KRS-u i czekamy.Dziękuję za powyższy temat jest bardzo ciekawy,czytałam na stronie OZRSS, że ten temat też był przedmiotem dyskusji w listopadzie ubiegłego roku,myślę,że w tym roku nie zdążymy już uczestniczyć w żadnym z tych projektów,ale jest to bardzo ciekawe,oczywiście potrzebna jest pomoc kogoś kto potrafi takie projekty pisać i ma doświadczenie,czytałam,że nie wszyscy z nich skorzystali z powodu błędnie napisanych projektów.Dużo nauki jeszcze przed nami…Panie Waldku piszą,że niestety nie zmienili nazwy sp-ni z socjalnej na społeczną,ale,że można używać skrótu co Pan na to?Inne Pana propozycje raczej nie przeszły,a szkoda jest jakaś zmiana dla ludzi młodych….Czy są to tylko propozycje ,czy już konkretne uchwały? Serdecznie pozdrawiam

    • WaldemarZbik says:

      Dzień dobry,

      Cieszę się i życzę w takim razie powodzenia 🙂

      Temat FIO i pożytku publicznego wymaga oczywiście uwagi i pewnej specjalizacji. Dużo zależy też od kompetencji i doświadczenia członków spółdzielni, ale też ogólnej wizji rozwoju spółdzielni.

      Co do ostatnich spraw, to rozumiem, że chodzi Pani o zmianę ustawy o spółdzielniach socjalnych. Na razie jest to tylko dyskusja. Możliwość posługiwania się skrótem jest krokiem w dobrą stronę, choć też nie jest to idealne rozwiązanie (skrót może wyglądać dosyć tajemniczo dla klientów spółdzielni).

      Większość spraw, o których pisałem we wpisie https://spoldzielniasocjalnawpraktyce.pl/entry/5-moich-propozycji-zmian-w-ustawie-o-spoldzielniach-socjalnych/ była przedmiotem dyskusji na listopadowym spotkaniu. Zobaczymy co z tego wyniknie. Konsultacje mają jeszcze trwać.

      pozdrawiam serdecznie,

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *