4 rzeczy, które powinieneś/aś wiedzieć decydując się na założenie spółdzielni socjalnej

Zastanawiasz się nad założeniem spółdzielni socjalnej? Chcesz skorzystać z dotacji na ten cel? Powinieneś wiedzieć o kilku sprawach. Więc…

 1. Po pierwsze na wynagrodzenie w spółdzielni musisz najpierw zarobić i to jest Twój problem.

Pracując w spółdzielni jesteś zatrudniony na podstawie umowy o pracę lub umów cywilno – prawnych (te drugie pod pewnymi warunkami). Za organizację pracy odpowiedzialny jest zarząd. Postawmy jednak sprawę jasno – jeśli spółdzielnia nie zarobi pieniędzy, nie będzie miała z czego wypłacić wynagrodzeń. A spółdzielnia to w pewnym uproszczeniu wszyscy członkowie, najpierw musisz więc zarobić dla spółdzielni by otrzymać wynagrodzenie.

Czy można inaczej? Oczywiście. Były takie spółdzielnie, które próbowały to robić. Członkowie zatrudniali się np. bez umów gwarantujących przychody. Kończyło się to wzrastającym zadłużeniem, a w niektórych przypadkach upadłością firm.

Dlatego też, moim zdaniem, zatrudnienie powinno nastąpić dopiero w momencie pewności pierwszych przychodów. Czasem jest to trudne, zwłąszcza jeśli czekasz na pracę od kilku miesięcy lub dłużej. Niestety za same czynności przygotowawcze, w tym pozyskanie pierwszych klientów nikt Ci nie zapłaci.

I jeszcze jedna rzecz: pracując na etacie nie obchodzi Cię czy Twój szef będzie miał z czego zapłacić Ci wynagrodzenie. Masz je dostać do dziesiątego za poprzedni miesiąc i tyle! W spółdzielni kwestia środków na wypłatę wynagrodzenia jest już Twoim problemem, a w zasadzie każdego z członków.

Tym samym Twój sukces w spółdzielni będzie zależał nie tylko od kwalifikacji zawodowych. Równie ważne będą umiejętności przedsiębiorcze i biznesowe, w tym umiejętność poszukiwania klientów i utrzymywania z nimi pozytywnych relacji.

2. Między chęcią a paragrafem, czyli spółdzielnia jako forma prowadzenia biznesu.

Niestety reguły rządzące spółdzielniami socjalnymi raczej do prostych nie należą. O ile jeszcze ustawa o spółdzielniach socjalnych jest w miarę strawna (oczywiście zależy, co kto lubi jeść J), o tyle prawo spółdzielcze, które również stosuje się w odniesieniu do spółdzielni socjalnych, już do łatwostrawnych na pewno nie należy. Będziesz więc musiał poznać w praktyce zasady zwoływania walnych zgromadzeń, podejmowania uchwał, wykluczania, wykreślania członków, zatrudniania w spółdzielni… itp. No dobra – nie musisz być ekspertem we wszystkim by realizować się w spółdzielni, ale powinieneś mieć orientację w tych tematach. W końcu będą one miały wpływ na Twój biznes.

Jeśli jesteś na etapie zakładania spółdzielni socjalnej, to zachęcam Cię do skorzystania z aktualnego wzoru statutu spółdzielni socjalnej z moim komentarzem. Znajdziesz tam m.in. konkretne rozwiązania organizacyjne, które polecam oraz miejsca, które trzeba uzupełnić zależnie od decyzji członków.

3. Ograniczona odpowiedzialność, czyli w końcu coś na plus.

Będąc członkiem spółdzielni odpowiadasz do wysokości wniesionych udziałów (pomijam członków zarządu, gdzie wygląda to nieco inaczej) określonej przez Ciebie i innych założycieli spółdzielni w jej statucie. W przypadku spółdzielni najczęściej są to niskie kwoty rzędu 50 lub 100 lub 150 zł.

A jak to wygląda w przypadku indywidualnej działalności gospodarczej? W takiej sytuacji ryzykujesz całym swoim majątkiem. Z tego punktu widzenia spółdzielnia oferuje Ci bezpieczne warunki prowadzenia biznesu.

4. Kwestia papierowych preferencji, czyli co jest gwarancją, a co możliwością.

Jako spółdzielnia socjalna, razem z innymi osobami, będziesz mógł korzystać z różnego rodzaju form wsparcia np. dotacji, szkoleń, refundacji ZUS i zwolnienia z podatku dochodowego części dochodów spółdzielni. Pamiętaj jednak, że większość preferencji ma charakter możliwości, a nie gwarancji, więc będziesz musiał się nachodzić i poświęcić swój czas by to wszystko pozałatwiać.

Co jest gwarantowane? Na pewno zwolnienie z opłat rejestrowych – nie zapłacisz 1 500 zł, które zwykle płacą przedsiębiorcy za rejestrację w Krajowym Rejestrze Sądowym i ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Gwarantowane jest również częściowe zwolnienie z podatku dochodowego (zwolnienie to jest dosyć skomplikowane i większość spółdzielni z niego nie korzysta, ale o tym innym razem). Reszta to możliwości.

Czy więc warto zakładać spółdzielnię socjalną? To zależy. Na pewno spółdzielnia nie jest rozwiązaniem dla wszystkich i w każdej sytuacji. W pewnych warunkach może być jednak ciekawą możliwością. A Ty? Co o tym myślisz?