Dzisiaj skupię się na odpowiedzi na pytania dot. założycieli oraz rozliczania członków spółdzielni socjalnej, które zadały mi osoby zapisane na moją listę mailową. Dowiesz się m.in. czy osoba z lekkim stopniem niepełnosprawności albo rolnik mogą być założycielem spółdzielni socjalnej? Czy można założyć spółdzielnię socjalną przez 1 osobę prawną i dwie fizyczne? Na jakiej zasadzie wypłacane są wynagrodzenia członkom spółdzielni? Więc startujemy.
Czy osoba niepełnosprawna z lekkim stopniem niepełnosprawności może być członkiem spółdzielni socjalnej?
Jak najbardziej. Osoby niepełnosprawne są jedną z grup uprawnionych do założenia i członkostwa w spółdzielni socjalnej (bez względu na stopień niepełnosprawności) w ramach tzw. osób defaworyzowanych na rynku pracy (przypominam, że w grupie założycieli i potem członków spółdzielni osoby z tej grupy muszą stanowić minimum 50%). Warto też pamiętać, że zgodnie z ustawą o spółdzielniach socjalnych (dla dociekliwych: art. 5 ust. 4) członkostwo w spółdzielni socjalnej mogą nabyć również osoby posiadające ograniczoną zdolność do czynności prawnych.
Co jeszcze warto wiedzieć? Musimy oczywiście pamiętać, że obowiązkiem członka spółdzielni jest praca na jej rzecz, więc przyjmując nową osobę w poczet członków musimy mieć dla takiej osoby konkretną pracę. W kwestii: jak przyjąć nowego członka do spółdzielni, polecam ten wpis.
Czy rolnik może być założycielem spółdzielni socjalnej?
Tak, ale:
- jeśli miałby być założycielem w ramach tzw. osób defaworyzowanych, to musi mieć status osoby niepełnoprawnej lub bezrobotnej (ew. spełniać wymogi wynikające z ustawy o zatrudnieniu socjalnym, ale to zdarza się rzadko),
W praktyce często faktyczne możliwości założenia spółdzielni socjalnej przez rolników w ramach w/w grupy zależą od tego, czy te osoby spełniają warunki bycia bezrobotnym. Jeden z nich (dla dociekliwych: art. 2 ust. 1 pkt. 2 lit. d ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy) mówi, ze osoba bezrobotna nie może być „właścicielem lub posiadaczem samoistnym lub zależnym nieruchomości rolnej, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.3)), o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe (podobnie aby mieć status osoby bezrobotnej nie można podlegać ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu z tytułu stałej pracy jako współmałżonek lub domownik w gospodarstwie rolnym o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe).
Oznacza to, że jeśli rolnik posiada więcej niż 2 ha przeliczeniowe gruntów, to nie może mieć statusu osoby bezrobotnej i być założycielem spółdzielni socjalnej w ramach grupy osób defaworyzowanych.
- jeśli rolnik miałby być założycielem w ramach tzw. „pozostałych osób” (niedefaworyzowanych na rynku pracy), to nie ma tutaj żadnych przeszkód.
Jakie są warunki zakładania spółdzielni socjalnej mieszanej tj. osoba prawna i 2 osoby fizyczne?
Przede wszystkim musimy pamiętać o art. 5 ust. 1 ustawy o spółdzielniach socjalnych, który brzmi tak: „Liczba założycieli spółdzielni socjalnej nie może być mniejsza niż pięć, jeżeli założycielami są osoby fizyczne, i dwa, jeżeli założycielami są osoby prawne.” W przepisie tym nie ma mowy o spółdzielniach mieszanych, a z jego brzemienia wynika, że w każdym przypadku musimy mieć dwie osoby prawne lub 5 osób fizycznych. Oznacza to, że nawet jeśli zakładamy spółdzielnię mieszaną, również wtedy musimy spełnić w/w wymogi. Tym samym nie ma możliwości założenia spółdzielni socjalnej składającej się np. z jednej osoby prawnej i dwóch osób fizycznych. Problem polega na tym, że znam przynajmniej jeden przypadek, kiedy sąd zarejestrował taką spółdzielnię socjalną.
Nie zmienia to jednak faktu, że patrząc na brzmienie ustawy o spółdzielniach socjalnych powinniśmy zakładać spółdzielnię socjalną w gronie minimum 5 osób fizycznych lub 2 osób prawnych. Tym samym założycielami mogą być np.:
- 5 osób fizycznych + jedna osoba prawna lub
- dwie prawne + np. 2 osoby fizyczne.
W jaki sposób wynagradzani są członkowie spółdzielni socjalnej? Czy to jest comiesięczna pensja na ustalonym poziomie, od której odprowadza się od pierwszego miesiąca ZUS?
Wynagrodzenie członka spółdzielni zależy od rodzaju umowy, na podstawie której członek jest w niej zatrudniony oraz od ustalonej kwoty tego wynagrodzenia. W dużej mierze będzie to więc comiesięczna pensja na ustalonym poziomie, choć może zależeć również od wyników spółdzielni (np. możemy wprowadzić premię uznaniową).
Składki ZUS płacimy do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu w którym nastąpiła wypłata wynagrodzenia, czyli jeśli pracownik otrzymał wynagrodzenie 8 sierpnia (za pracę w lipcu) składki ZUS i podatek będziemy płacili do 15 września.
Tyle na temat założycieli i wynagrodzenia w spółdzielni socjalnej. Tradycyjnie przypominam, że mile widziane jest komentowanie wpisu oraz dzielenie się tekstem np. w mediach społecznościowych.
