Dzisiaj przyjrzymy się sprawie zapłaty przez spółdzielnię socjalną składek na rzecz Krajowej Rady Spółdzielczej. Przeczytaj, a jeśli jesteś w trakcie rejestracji spółdzielni, nie zaskoczy Cię pismo z Krajowej Rady Spółdzielczej wzywające do zapłaty. Dowiesz się: Czy składki te są obligatoryjne? Jaka jest ich wysokość? Czy można wnioskować o zwolnienie z opłat?
Czy składki dla Krajowej Rady Spółdzielczej są obligatoryjne dla wszystkich spółdzielni socjalnych?
Tak, każda spółdzielnia socjalna z mocy prawa należy do Krajowej Rady Spółdzielczej i w związku z tym ma obowiązek zapłaty składek z tytułu członkostwa. Wynika to wprost z prawa spółdzielczego.
Art. 266: Wydatki Krajowej Rady Spółdzielczej pokrywa się ze składek organizacji spółdzielczych według zasad określonych przez Kongres oraz z innych dochodów i darowizn. Art. 258a. Kongres Spółdzielczości dokonuje oceny stanu spółdzielczości w Rzeczypospolitej Polskiej oraz warunków i możliwości jej rozwoju, uchwala statut Krajowej Rady Spółdzielczej, zasady finansowania jej działalności przez organizacje spółdzielcze, dokonuje wyboru członków Rady oraz określa zasady odwoływania jej członków. |
Tego zagadnienia, ale bardziej od strony podatkowej dotyczy Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 19 marca 1999 r. w sprawie określenia górnej granicy składek organizacji spółdzielczych na rzecz związków rewizyjnych i Krajowej Rady Spółdzielczej (Dz.U. 1999 Nr 30 poz. 290). Zgodnie z tym Rozporządzeniem składki na rzecz Krajowej Rady Spółdzielczej stanowią koszt uzyskania przychodów w spółdzielni do kwoty 360 zł rocznie.
Jaka jest wysokość składki?
Wysokość składek wynika z Uchwały nr 16/2012 V Kongresu Spółdzielczości z dnia 28 listopada 2012 r. w sprawie zasad finansowania działalności Krajowej Rady Spółdzielczej przez organizacje spółdzielcze w latach 2013-2016. W przypadku spółdzielni socjalnych, których przychody za poprzedni rok nie przekraczają 1 500 000 zł, będzie to 360 zł na rok. Składki wpłaca się do 15 lutego za dany rok. Składka w tej wysokości może zostać w całości zaliczona do kosztów uzyskania przychodów spółdzielni socjalnej.
Aktualizacja [3.02.2017]
Od 1 stycznia 2017 r. składka na rzecz Krajowej Rady Spółdzielczej wynosi 550 zł rocznie (uchwała nr 13/2016 VI Kongresu Spółdzielczości w sprawie zasad finansowania działalności Krajowej Rady Spółdzielczej przez organizacje spółdzielcze w latach 2017-2020). Składki w dalszym ciągu płatne są do 15 lutego za dany rok.
W przypadku spółdzielni, która powstała w ciągu roku kalendarzowego, składki nalicza się od 1 stycznia roku następnego.
Czy można wnioskować o zwolnienie z opłaty?
Tak, ale najlepiej zrobić to zanim otrzyma się wezwanie do zapłaty z Krajowej Rady Spółdzielczej (czyli najlepiej zaraz po zarejestrowaniu), a dokładniej należałoby powiedzieć o możliwości zawieszenia, bądź odroczenia płatności składek. Zgodnie z treścią w/w uchwały Kongresu Spółdzielczości, zarząd Krajowej Rady Spółdzielczej może na wniosek organizacji spółdzielczej podjąć decyzję o zawieszeniu bądź odroczeniu płatności składek (po zasięgnięciu opinii Komisji Rewizyjnej Krajowej Rady Spółdzielczej).
Czy spółdzielnia, gdy jest członkiem związku rewizyjnego, nadal musi płacić składkę na Krajową Radę Spółdzielczą?
Tak, przynajmniej w aktualnym stanie prawnym. Jedna z propozycji zmian ustawy o spółdzielniach socjalnych przewiduje, że członkowie Ogólnopolskiego Związku Rewizyjnego Spółdzielni Socjalnych nie będą musieli uiszczać składek na rzecz Krajowej Rady Spółdzielczej.
To tyle na temat składek na rzecz Krajowej Rady Spółdzielczej. Tradycyjnie zachęcam do dzielenia się swoim doświadczeniem.
1) Hmm, czytam przepisy, które Pan przytoczył, zaglądam do ustawy Prawo Spółdzielcze – i nie widzę zapisu wprost, że spółdzielnia ma obowiązek przynależeć do KRS. To raczej wygląda na interpretację przepisu. 2) Z kolei jakoś kłóci mi się ze zdrowym rozsądkiem, że statut KRS czy jego inne, wewnętrzne uchwały miałyby mieć wpływ na podmioty, które nie wyraziły chęci przystąpienia do KRS. Zresztą Statut KRS tez nie mówi wprost o obowiązku przynależności. Podsumowując : nie jest zapisane wprost ( w ustawie czy statucie KRS) że każda spółdzielnia ma obowiązek należeć do Krajowej rady Spółdzielczej. Skoro nie ma obowiązku – jest dobrowolność. Skoro tak – to zasady finansowania zawarte w ustawie dotyczą związków spółdzielczych, które przystąpiły do KRS. Proszę mi wskazać, gdzie się mylę.
Dzień dobry Panie Grzegorzu,
Zgadzam się, że przytoczonego przepisu nie wynika bezpośrednio obowiązek zapłaty składek. Pytanie jest więc takie czy przynależność do Krajowej Rady Spółdzielczej jest obowiązkowa. Jeśli tak, to wówczas należałoby się pogodzić z obowiązkiem płatności składek. Jeśli nie, to składek faktycznie płacić nie trzeba.
Według mojej wiedzy przynależność jest obowiązkowa, ale jest to wiedza, która wynika m.in. ze szkoleń organizowanych przez Krajową Radę Spółdzielczą (aby mieć uprawnienia lustratora trzeba takie szkolenia przejść), więc możemy uznać, że w tej konkretnej sprawie moje myślenie jest wypaczone 🙂
Myślę, że możemy się zgodzić, że tak naprawdę powyższa sprawa jest kwestią interpretacji. Nie ukrywam też, że mam w tej sprawie wątpliwości, bo przecież niektóre spółdzielnie nie płacą składek i nie wiąże się to z żadnymi konsekwencjami (nie znam np. sytuacji, w której składki byłyby dochodzone na drodze sądowej).
Jak wymyślę coś innego w tej sprawie, to postaram się uzupełnić powyższą wypowiedź.
pozdrawiam serdecznie,
Waldek Żbik
Dodam jeszcze jedno : aby przystąpić do KRS dana spółdzielnia musi mieć odpowiedni zapis w swoim statucie. A co, jeśli go nie ma? Sąd w momencie rejestracji spółdzielni o brak tego zapisu się nie upomniał. W tej sytuacji decyzja zarzadu spółdzielni o przystapieniu do KRS i opłacanie składek będzie działaniem bezprawnym ( statut) i zarazem na szkodę spółdzielni (składki). I tak to jest, jak ustawodawca tworzy całą górę skomplikowanych przepisów. …
mhm, Panie Grzegorzu, a skąd pomysł, że “musimy” mieć odpowiedni zapis w statucie?
pozdrawiam,
Dzień dobry, Panie Waldemarze,
kolejnym kamyczkiem do ogródka braku konieczności zapłaty tych składek jest także moim zdaniem fakt, że:
1) ustawa wspomina, że “Kongres spółdzielczości uchwala statut KRS, (…) zasady finansowania jej działalności przez organizacje spółdzielcze (…)”. – nie wspomniano tu bezpośrednio o spółdzielniach jako zobowiązanych do finansowania.
2) Przepis art 129 Prawa Spółdzielczego wspomina, że “Minister Sprawiedliwości, w porozumieniu z Ministrem Edukacji Narodowej oraz po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Spółdzielczej, określi w drodze rozporządzenia sposób i czas przechowywania ksiąg i dokumentów
zlikwidowanych spółdzielni oraz organizacji spółdzielczych.” – przepis ten otwarcie rozróżnia, że czym innym są spółdzielnie, a czym innym są “organizacje spółdzielcze” i jako jedyny w ustawie pozwala poznać rzeczywistą wolę ustawodawcy: tj. że spółdzielnie nie wchodzą w zakres znaczeniowy zwrotu “organizacja spółdzielcza” ( w przeciwnym przypadku zapis powinien brzmieć po prostu “…zlikwidowanych organizacji spółdzielczych, a w szczególności zlikwidowanych spółdzielni”.
Interpretacja, którą próbuje przeforsować Kongres Spółdzielczości w uchwale 13/2016, że “działalność finansowana będzie ze składek organizacji spółdzielczych (spółdzielni i związków spółdzielczych)” jest jawnym nadużyciem i próbą stworzenia wrażenia, że samodzielne spółdzielnie są do czegokolwiek względem KRS zobowiązane. A wszystko bazuje na rażącej nadinterpretacji przepisu art 258 a Prawa Spółdzielczego.
Podkreślam – ustawa nigdzie nie wspomina, że spółdzielnia jest “organizacją spółdzielczą”.
Dzień dobry Panie Kamilu,
Nieźle Pan to wykombinował 🙂 Faktycznie kwestia interpretacji. Najprościej jednak przystąpić do OZRSS i mieć te składki z głowy – po nowelizacji ustawy o spółdzielniach socjalnych w myśl art. 17a ustawy o spółdzielniach socjalnych przynależność do właściwego związku rewizyjnego zwalnia z obowiązku płatności składek na rzecz Krajowej Rady Spółdzielczej. I tutaj też można przeprowadzić wnioskowanie przeciwne: gdyby spółdzielnia socjalna nie była zobowiązana do płatności składek na rzecz KRS, to ustawodawca nie wprowadzałby tego zwolnienia w ustawie o spółdzielniach socjalnych. Zdaję sobie sprawę, że jest to nieco przewrotne (zwolnienie ze składek potwierdziło ich obowiązek).
pozdrawiam serdecznie,
Waldek Żbik
Też tak uważam. KRS uważa nas za tumanów, którzy nie potrafią czytać przepisów. Wezwaniami do zapłaty od lat zastraszają spółdzielnie socjalne.
Jednym z wyjątków od zasady niezaliczania do kosztów uzyskania przychodów składek w organizacjach, w których członkostwo jest fakultatywne, są zatem składki (w określonym tym przepisem limicie) na rzecz organizacji zrzeszających przedsiębiorców i pracodawców, działających na podstawie odrębnych ustaw (art. 16 ust. 1 pkt 37 lit. c). Aby więc wydatek na opłacenie przedmiotowych składek mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, muszą być spełnione łącznie następujące przesłanki:
• wydatek powinien być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu,
• organizacja, na rzecz której opłacane są składki zrzesza przedsiębiorców i pracodawców,
• organizacja ta działa na podstawie odrębnej ustawy (właściwej ze względu na wskazaną w przepisie cechę przynależności do danej kategorii).
Zastanawiam się, w jaki sposób KRS przyczyni się do osiągnięcia przychodu przez spółdzielnie socjalne.
Dzień dobry,
Dziękuję za komentarz.
Zgadzam się, że dziwna sprawa z tymi składkami, bo jeśli są obowiązkowe (jak twierdzi Krajowa Rada Spółdzielcza), to brak płatności powinien się wiązać z realnymi konsekwencjami. Teraz niby wszyscy muszą, ale niektórzy nie płacą i nie ponoszą żadnych negatywnych skutków. Z drugiej strony być może ponosimy konsekwencje jako sektor – gdyby wszystkie spółdzielnie socjalne płaciły, to ich głos na forum Krajowej Rady Spółdzielczej byłby bardziej słyszalny i mielibyśmy większą siłę przebicia. Być może.
Co do kwestii kosztów uzyskania przychodów: powołuje się Pani na lit. c (art. 16 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), tymczasem proszę zwrócić uwagę na lit. a. Wynika z tego, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:
(…)
37) składek na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika nie jest obowiązkowa, z wyjątkiem:
a) składek organizacji spółdzielczych na rzecz związków rewizyjnych i Krajowej Rady Spółdzielczej, z tym że górną granicę składki określi minister właściwy do spraw finansów publicznych w drodze rozporządzenia, po zasięgnięciu opinii Krajowej Rady Spółdzielczej…”.
Czyli składka na rzecz Krajowej Rady Spółdzielczej stanowi koszt uzyskania przychodów do kwoty 360 zł rocznie.
pozdrawiam serdecznie,
Waldek Żbik
Czy Składka na rzecz Regionalnego Związku Rewizyjnego SM też ma limity zakwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów?
Dzień dobry,
Niestety nie zajmuję się SM.
pozdrawiam,
Waldek Żbik
Jak można się wypisać z KRS będąc zarejestrowanym jako Spółdzielnia Handlowa Drobnych Handlowców.
Dzień dobry,
Nie znam takiej procedury.
pozdrawiam,
Witam, a co w sytuacji kiedy Spółdzielnia Socjalna od kwietnia 2017 jest w trakcie procesu likwidacji i nie ma z czego zapłacić?
To nie zapłaci. Krajowa Rada Spółdzielcza, z tego co wiem, nie windykuje tych należności. Jeśli więc nie mamy możliwości zapłacenia, to … nie zapłacimy.
pozdrawiam,
Waldek Żbik
Szanowni Państwo w roku 1990 weszła ustawa o zmianach w działalności i organizacji spółdzielczości. Ustawa ta likwidowała centralne związki spółdzielcze w tym KRS, CRS, i WZGSy, oraz inne odgórne “plecaki” . Celem tej ustawy było zlikwidowanie struktur odgórnych obowiązujących w PRLu. Nowa ustawa Prawo Spółdzielcze pozwala tworzyć struktury nadrzędne, ale oddolnie, czyli przez spółdzielnie na zasadach dobrowolności. Komuchy, którzy siedzieli w dawnych strukturach nadrzędnych zadbali o to, aby w nowym prawie spółdzielczym wprost nie napisać, że KRSy i inne organizacje tworzą spółdzielnie oddolnie
na zasadach dobrowolności. Kto nie umie czytać prawa, a nawet gdy trochę zna się na nim, będzie miał wątpliwości – płacić składki, czy nie – obligatoryjne, czy fakultatywne – otóż obligatoryjne to tylko wtedy gdy dana spółdzielnia podpisała deklarację przystąpienia do KRS czyli jeżeli jest członkiem KRS i fakultatywne dla pozostałych. Oni tam w KRS czekają na takich i mają do tego prawo bo w ustawie zadbali o to, że ” wydatki pokrywa się ze składek organizacji spółdzielczych wg zasad określonych przez Kongres oraz innych dochodów i darowizn” (Art. 266 prawa spółdzielczego) Jeżeli Wasza spółdzielnia nie jest członkiem to taka wpłata jest darowizną lub innym dochodem KRS. Konkluzja nie płaćcie żadnych składek jeżeli nie podpisaliście deklaracji przystąpienia do KRS a jeżeli podpisaliście to wystąpcie i nie płaćcie dla darmozjadów ciężko wypracowanych pieniędzy.